W ostatnich latach rosnące zagrożenia w cyberprzestrzeni oraz coraz wyższe wymagania regulacyjne (np. RODO, dyrektywy NIS2, DORA) stawiają organizacje pod presją wdrożenia efektywnych systemów monitoringu, wykrywania i reagowania na incydenty bezpieczeństwa. Narzędzia SIEM (Security Information and Event Management) i XDR (Extended Detection and Response) stały się w wielu firmach niezbędnym elementem infrastruktury bezpieczeństwa.

Jednak wiele komercyjnych rozwiązań wiąże się z wysokimi kosztami licencji, złożoną architekturą i ryzykiem vendor lock-in. W tym kontekście otwarte (open source) rozwiązania SIEM/XDR zyskują dziś coraz większą popularność. W 2025 roku obserwujemy szczególną dynamikę wzrostu zainteresowania takimi systemami — przyjrzyjmy się, dlaczego, oraz jak w tym trendzie wypada platforma Wazuh.

Czynniki napędzające wzrost popularności open source SIEM/XDR

Poniżej kluczowe motory, które sprawiają, że rozwiązania otwarte stają się bardziej atrakcyjne:

1. Presja kosztowa i optymalizacja budżetu

• Brak opłat licencyjnych – otwarte rozwiązania często pozwalają uniknąć wysokich kosztów licencjonowania oprogramowania. To szczególnie istotne dla mniejszych i średnich przedsiębiorstw. 
• Redukcja kosztów stałych – elastyczność w doborze komponentów (serwery, bazy danych, analiza) pozwala lepiej dostosować wydatki do rzeczywistych potrzeb.

2. Elastyczność i możliwość dostosowania

• Możliwość modyfikacji kodu i rozszerzeń – użytkownicy mogą dostosowywać reguły detekcji, integracje z własnymi systemami czy procesy reagowania. 
• Integracja z ekosystemami DevOps/DevSecOps – otwarte rozwiązania łatwiej wpasowują się w pipeline’y CI/CD i automatyzację (np. infrastruktura jako kod). 
• Brak uzależnienia od dostawcy – mniejsze ryzyko „zablokowania” w jednej technologii lub konieczności przymusowej migracji.

3. Rośnie dojrzałość technologii open source

• Wzrost konkurencyjności społeczności i rozwój projektów – narzędzia open source coraz częściej oferują funkcje zbliżone do komercyjnych rozwiązań SIEM/XDR. 
• Skala i wydajność – dzięki lepszej architekturze, optymalizacjom i społecznościowym wkładowi, wiele projektów open source staje się zdolne obsłużyć duże ilości logów i zdarzeń.

4. Trendy rynkowe i regulacyjne

• Wzrost rynku SIEM — prognozy mówiły, że w 2025 roku globalny rynek SIEM sięgnie ok. 10,78 mld USD, z rocznym wzrostem ~12 %. 
• Zapotrzebowanie na narzędzia zgodne z regulacjami i audytami – wiele regulacji wymaga rejestrowania zdarzeń, analizy logów i reagowania na incydenty, co stwarza przestrzeń dla SIEM/XDR.
• Migracja do chmury i środowisk hybrydowych – architektury cloud-native oraz narzędzia wielomodułowe, które potrafią objąć środowiska lokalne, chmurowe i kontenerowe, stają się kluczowe.

5. Innowacje w obszarze analityki i AI

• Wprowadzanie elementów sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego (ML) do przetwarzania logów, wykrywania anomalii i korelacji zdarzeń zwiększa skuteczność systemów.
• W projektach open source coraz częściej pojawiają się integracje z AI agentami – np. niedawno ogłoszono integrację agentów AI z Wazuh w celu interaktywnego zadawania pytań o incydenty i ułatwienia analizy danych.

Wazuh jako przykład open source SIEM/XDR

Wazuh to jeden z najbardziej rozpoznawalnych projektów łączących możliwości SIEM i XDR w modelu open source. Poniżej jego charakterystyka, mocne strony i wyzwania.

Co to jest Wazuh?

Wazuh to otwartoźródłowa platforma bezpieczeństwa, która integruje monitorowanie logów, wykrywanie zagrożeń, reagowanie na incydenty, analizę zgodności (compliance) oraz ochronę punktów końcowych (endpoint).

Z perspektywy funkcjonalności pełni rolę zarówno klasycznego SIEM-u (zbieranie, korelacja, alerty), jak i elementu XDR– zbierając telemetrię z punktów końcowych, chmury, urządzeń sieciowych i agregując dane w jednym środowisku.

Wersje Wazuh są aktywnie rozwijane — np. 2025 rok przyniósł wydania 4.11.x i 4.12.0. 
documentation.wazuh.com

Zalety Wazuh

• Bogaty zestaw funkcji „od razu po zainstalowaniu”

Wazuh oferuje mechanizmy detekcji oparte na regułach i analizie anomalii, monitorowanie integralności plików (FIM), skanowanie podatności, zbieranie dzienników, analiza reguł zgodności (compliance) i alerty.

• Integracje z innymi technologiami

Wazuh łatwo integruje się z Elasticsearch / OpenSearch, Kibana / OpenSearch Dashboards, co daje silne możliwości wizualizacji i wyszukiwania zdarzeń. Ma także możliwość współpracy z narzędziami EDR, SOAR i agentami zewnętrznymi.

• Skalowalność i architektura rozproszona

Architektura Wazuh pozwala na rozproszenie agentów, managerów i serwerów indeksujących, co umożliwia obsługę dużej liczby agentów i dużego wolumenu logów.

• Silna społeczność i wsparcie otwartego ekosystemu

Społeczność użytkowników i deweloperów dzieli się regułami, integracjami i wiedzą, co przyspiesza rozwój i dostosowanie do nowych zagrożeń.

• Unifikacja SIEM i XDR w jednym narzędziu

Zamiast rozdzielać kolejne warstwy monitoringu, Wazuh stara się łączyć wiele funkcji w jednej platformie – zmniejszając złożoność architektury i upraszczając zarządzanie.

Źródło: Wazuh

Wyzwania i ograniczenia Wazuh

Wdrożenie i utrzymanie systemu Wazuh wiąże się z pewnymi wyzwaniami. 

Przede wszystkim wymagane są odpowiednie kompetencje, ponieważ dostosowanie reguł detekcji i bieżąca administracja platformą wymaga wiedzy z zakresu bezpieczeństwa, systemów operacyjnych oraz analizy danych. 

W środowiskach open source użytkownik często musi samodzielnie przygotowywać lub modyfikować reguły alarmowe, co zwiększa nakład pracy. Do tego dochodzą koszty operacyjne, ponieważ choć licencja jest darmowa, to obsługa infrastruktury, praca administratorów i konsolidacja danych mogą generować znaczące wydatki. 

Kolejnym ograniczeniem jest skalowanie w środowiskach o bardzo dużej liczbie zdarzeń na sekundę, gdzie konieczne może być staranne planowanie architektury lub zastosowanie hybrydowego podejścia z komponentami komercyjnymi. 

Nie można też pominąć ryzyka związanego z otwartym kodem, który może być analizowany przez potencjalnych napastników w poszukiwaniu słabości, choć w praktyce przeciwwagą jest aktywna społeczność oraz szybkie aktualizacje bezpieczeństwa.

Podsumowanie i prognoza na przyszłość

W 2025 roku obserwujemy wyraźne nasilenie trendu migracji w stronę rozwiązań open source w obszarze SIEM/XDR. Kluczowymi siłami napędzającymi ten trend są:

• potrzeba racjonalizacji kosztów i elastyczności,
• dojrzałość technologii open source,
• presja regulacyjna i rosnąca skala środowisk IT,
• wprowadzanie innowacji analitycznych (AI/ML) w otwartych projektach.

W tym kontekście Wazuh jawi się jako ciekawa, dojrzała propozycja: oferuje szeroki zakres funkcji, silną integrację z ekosystemami wizualizacyjnymi i społeczność, a jednocześnie pozostaje elastycznym narzędziem, które można dostosować do potrzeb konkretnej organizacji.

Jednak kluczem do sukcesu pozostaje świadome podejście: dobór architektury, kompetencji i zarządzanie zasobami. Dla organizacji z mniejszym budżetem lub ograniczonymi wymaganiami bezpieczeństwa, Wazuh (lub inne dobrej klasy rozwiązania open source) mogą stanowić realną i efektywną alternatywę wobec drogich systemów komercyjnych.

Napisz do nas wiadomość! Poznaj Wazuh!