Cyberbezpieczeństwo w firmach staje się jednym z najważniejszych wyzwań współczesnego biznesu. Coraz więcej organizacji pada ofiarą cyberataków – nie tylko korporacje, ale także średnie i mniejsze przedsiębiorstwa. Niestety, wiele firm wciąż popełnia podstawowe błędy, które narażają je na utratę danych, przestoje w pracy, a nawet wysokie kary finansowe (np. za naruszenia RODO).

W tym artykule przedstawiamy 10 najczęstszych błędów bezpieczeństwa IT w firmach, które obserwujemy na rynku. Pokazujemy też, jak ich uniknąć i jakie konsekwencje niesie brak odpowiednich zabezpieczeń.

Brak polityki haseł w firmie

Proste hasła, brak ich regularnej zmiany i wielokrotne używanie tego samego loginu w wielu systemach to wciąż codzienność w wielu organizacjach. Pracownicy zapisują hasła w notatnikach albo przechowują je w arkuszach Excel.

Najczęstsze konsekwencje braku polityki haseł to:

• łatwy dostęp dla cyberprzestępców,
• możliwość przejęcia całej infrastruktury IT jednym wyciekiem hasła,
• naruszenia RODO w przypadku wycieku danych klientów.

Rozwiązaniem jest wdrożenie polityki silnych haseł, stosowanie menedżerów haseł (np. KeePass, 1Password) oraz obowiązkowe uwierzytelnianie dwuskładnikowe (2FA).

Zaniedbywanie aktualizacji oprogramowania i systemów

Wiele firm odkłada aktualizacje „na później”, obawiając się przestojów w pracy. Niestety, nieaktualne systemy są najczęściej wykorzystywaną furtką do ataków. Przykładem może być atak ransomware WannaCry w 2017 roku, który sparaliżował tysiące firm na świecie, mimo że łatka zabezpieczająca była dostępna od miesięcy (!).

Rozwiązaniem są automatyczne aktualizacje, wdrożenie centralnego systemu zarządzania poprawkami (patch management) oraz regularny audyt bezpieczeństwa IT.

Brak kopii zapasowych (backup danych w firmie)

Backupy to podstawa. Niestety, wiele firm przypomina sobie o nich dopiero po utracie danych – gdy jest już za późno.

Konsekwencje:

• utrata dokumentów klientów,
• zatrzymanie pracy całej organizacji,
• ryzyko bankructwa w przypadku dłuższego przestoju.

Rozwiązanie: stosowanie zasady 3-2-1 (3 kopie danych, na 2 różnych nośnikach, 1 w chmurze), regularne testowanie backupów i przechowywanie ich w bezpiecznych lokalizacjach.

Brak kontroli nad urządzeniami firmowymi i prywatnymi (BYOD, bring your own device)

W erze pracy hybrydowej pracownicy coraz częściej korzystają z prywatnych laptopów i smartfonów do celów służbowych. Bez odpowiednich zabezpieczeń stają się one słabym punktem w łańcuchu bezpieczeństwa.

Konsekwencje:

• wyciek poufnych danych firmowych,
• brak kontroli nad tym, kto ma dostęp do systemów,
• większe ryzyko infekcji malware.

Rozwiązanie: polityka BYOD, szyfrowanie dysków, instalacja firmowego oprogramowania ochronnego, kontrola dostępu i zdalne kasowanie danych w przypadku zgubienia urządzenia.

Niedostateczne szkolenia pracowników z bezpieczeństwa IT

Nawet najlepsze systemy nie ochronią firmy, jeśli pracownik kliknie w link phishingowy. Według badań ponad 80% udanych ataków zaczyna się od czynnika ludzkiego. Dlatego tak ważne są regularne szkolenia pracowników, testy phishingowe oraz wdrożenie prostych procedur zgłaszania incydentów.

Niezabezpieczona sieć firmowa (Wi-Fi)

Domyślne hasła routerów i brak segmentacji sieci to błędy, które cyberprzestępcy wykorzystują w pierwszej kolejności.

Konsekwencje:

• łatwy dostęp do sieci wewnętrznej,
• możliwość podsłuchiwania transmisji danych,
• zagrożenie dla urządzeń IoT w firmie.

Rozwiązanie: stosowanie szyfrowania WPA3, zmiana domyślnych haseł, oddzielna sieć Wi-Fi dla gości, segmentacja sieci wewnętrznej.

Brak planu reagowania na incydenty bezpieczeństwa

Wielu właścicieli firm zakłada, że atak ich nie spotka. Kiedy jednak do niego dochodzi, brak planu działania powoduje chaos i straty.

Konsekwencje:

• dłuższy czas przestoju,
• panika wśród pracowników,
• większe koszty finansowe i reputacyjne.

Rozwiązanie: stworzenie planu reagowania na incydenty (Incident Response Plan), przypisanie ról i przeprowadzanie symulacji ataków.

Brak monitoringu bezpieczeństwa IT w firmie

Wiele firm dowiaduje się o ataku dopiero po tygodniach lub miesiącach, gdy dane są już sprzedane w darknecie.

Rozwiązanie: wdrożenie systemów SIEM, SOC lub outsourcing usług cyberbezpieczeństwa w firmach. Nawet podstawowe narzędzia do monitorowania logów pozwalają wykrywać podejrzane aktywności.

Korzystanie z nielegalnego oprogramowania

Pokusa oszczędności sprawia, że niektóre firmy korzystają z pirackiego oprogramowania. To ogromne zagrożenie: brak aktualizacji, malware i konsekwencje prawne.

Rozwiązanie: tylko legalne, licencjonowane oprogramowanie. Koszt zakupu jest nieporównywalnie niższy niż koszty ewentualnego ataku lub kary.

Przekonanie „nas to nie dotyczy”

Najgroźniejszy błąd – brak świadomości. Cyberprzestępcy atakują coraz częściej małe i średnie firmy, bo wiedzą, że mają słabsze zabezpieczenia.

Rozwiązanie: budowanie kultury bezpieczeństwa w firmie. Traktowanie bezpieczeństwa IT jako inwestycji, a nie zbędnego kosztu.

Dlaczego firmy wciąż popełniają te błędy?

• Brak budżetu – wiele organizacji uważa, że bezpieczeństwo IT jest drogie.
• Niedobór specjalistów – trudności w zatrudnieniu ekspertów ds. cyberbezpieczeństwa.
• Brak świadomości – przekonanie, że cyberprzestępcy atakują tylko duże korporacje.

Jak wdrożyć skuteczną strategię cyberbezpieczeństwa w firmie?

• Audyt bezpieczeństwa – zidentyfikowanie słabych punktów.
• Polityki i procedury – hasła, dostęp, aktualizacje.
• Szkolenia pracowników – edukacja to fundament ochrony.
• Monitoring i testy penetracyjne – stała kontrola i symulacja ataków.
• Plan awaryjny (Disaster Recovery) – co zrobić w razie incydentu.

Podsumowanie

Najczęstsze błędy bezpieczeństwa w firmach wynikają z braku świadomości, procedur i systematyczności. Na szczęście większość z nich można wyeliminować prostymi działaniami – polityką haseł, backupem, szkoleniami i monitoringiem.

Chcesz sprawdzić, czy Twoja organizacja jest odpowiednio chroniona? Skontaktuj się z Hawatel – pomożemy Ci wdrożyć skuteczną strategię cyberbezpieczeństwa w firmie i uniknąć kosztownych błędów.